برای مشاهده رایگان ویدیو لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

سؤالاتی که در این بخش پاسخ داده خواهند شد:

در چه موادی از شرایط عمومی پیمان، از تقادیر مقادیر صحبت شده است؟
آیا در شرایط عمومی پیمان، شرایطی پیش بینی شده است که اعلام خاتمه پیمان از سوی پیمانکار باشد؟
تفاوت شرایط عمومی پیمان قدیم و جدید در خصوص افزایش یا کاهش مقادیر پیمان در چیست؟
آیا پس از پُر شدن سقف ریالی 125 درصد اولیه پیمان، پیمانکار موظف به ادامه کار می‌باشد؟

سؤال:
آیا کاهش یا افزایش مقادیر بیش از 25 درصد منجر به خاتمه پیمان می‌شود؟

مقدمه:

در ضمن اجرای کار، ممکن است که مقادیر اولیه مندرج در فهرست بها و مقادیر منضم به پیمان، تغییر نماید. عموماً این تغییر مقادیر و تبعات آن، یکی از چالش‌های اصلی قراردادهای پیمانکاری می‌باشد. در «مواد 28، 29 و 39» شرایط عمومی پیمان «نشریه 4311» از تغییر مقادیر پیمان صحبت شده است. با احراز شرایطی، تغییر در مقادیر پیمان منجر به خاتمه پیمان می‌گردد.

«ماده 28» شرایط عمومی پیمان

وفق قسمت ج ماده 28، با احراز شرایطی در عدم تحویل کارگاه به پیمانکار توسط کارفرما (حذف بیش از 25 درصد مبلغ اولیه پیمان و یا عدم تحویل هیچ قسمت کارگاه به پیمانکار با توجه به شرایط پیش بینی شده)، با اعلام پیمانکار، طبق «ماده 48» عمل شده و پیمان خاتمه می‌یابد.

«ماده 29» شرایط عمومی پیمان

طبق «ماده 29» شرایط عمومی پیمان قدیم موضوع بخشنامه شماره 4690-54-12781-1 مورخ 21/11/1359، جمع جبری کاهش و یا افزایش اقلام مورد پیمان تا سقف 25 درصد نسبت به مبلغ اولیه مجاز بوده است. ولیکن «ماده 29» شرایط عمومی پیمان (جدید) «نشریه 4311» موضوع بخشنامه شماره 842/54-1088/102 مورخ 3/3/1378 سازمان برنامه و بودجه، جمع مبلغ افزایش و همچنین کاهش و حذف مقادیر را، مستقلّاً به 25 درصد مبلغ اولیه پیمان محدود کرده است. ادامه کار در صورت کاهش بیش از 25 درصد، منوط به توافق پیمانکار بوده، ولیکن در صورت افزایش، پیمان خاتمه می‌یابد.

«ماده 39» شرایط عمومی پیمان

طبق «بند ج» ماده 39، در صورتی‌که عملیات موضوع پیمان تا سقف 125 درصد مبلغ اولیه پیمان افزایش یابد، ولیکن قابل بهره برداری نباشد و پیمانکار برای ادامه کار موافقت نداشته باشد، بایستی کارفرما طبق ماده 48 به پیمان خاتمه دهد.

قاعده اَمری خاتمه پیمان

در یک دسته‌بندی، قواعد حقوقی به دو دسته قواعد آمره و قواعد تکمیلی (ارشادی) تقسیم‌بندی می‌شوند. در قواعد آمره یا اَمری، طرفین برخلاف آن نمی‌توانند توافقی نمایند و در صورت توافق، آن توافق باطل است ولیکن در قواعد تکمیلی، طرفین الزامی به رعایت آن ندارند. در همین راستا، خاتمه پیمان در صورت افزایش مقادیر مازاد بر 25 درصد مبلغ اولیه، یک قاعده اَمری از سوی مُقرّره‌گذار بوده و حتی با توافق پیمانکار و کارفرما نیز نمی‌توان پیمان را ادامه داد و قهراً قرارداد خاتمه یافته است.

جمع بندی

بصورت پیش‌فرض در قراردادهای سه‌عاملی، بایستی بخش عمده چالش‌های پروژه توسط کافرما و مشاور پیش از شروع عملیات اجرایی مورد شناسایی قرار گیرند که حداقل ریسک متوجه پیمانکار باشد. از این‌رو صورت‌وضعیت‌های ارسالی پیمانکار، به منزلة اعلان تغییر مقادیر از سوی وی است و این وظیفه مشاور پروژه می‌باشد که طبق مقررات مختلف از جمله شرح عمومی خدمات مشاوره در دوره ساخت و تحویل کار «نشریه 3327» موضوع بخشنامه شماره 977/54-1295/102 مورخ 11/3/1397 سازمان برنامه و بودجه، کنترل تغییر مقادیر و اندازه‌گیری کارها را انجام دهد تا از بروز چالش‌های احتمالی در پروژه جلوگیری شود.

نویسنده:

علی پناهدار

کارشناسان برنامه بر اساس الفبا: